Cá thủ bổ khí, ích tinh

Cá thủ (Pseudosciaena crocea Richardson) thuộc họ cá đù (Sociaenidae) tên khác là cá đù vàng, cá đỏ dạ, cá mô dóng, cá dóng, cá dựng, là một loài cá biển cỡ vừa, sống ở tầng đáy ven bờ, chủ yếu ở các vùng biển nhiệt đới và cận nhiệt đới, hợp thành đàn lớn.

Về dược tính, các sách thuốc cổ phương Đông đều ghi rõ: cá thủ là loại thực phẩm ngon và vị thuốc quý. Nó lành, ít béo, giúp khai vị, làm ăn ngon và ăn nhiều, làm khí lực dồi dào, huyết mạch lưu thông. Nhưng không nên ăn nhiều mà sinh nóng phát ghẻ lở.
Bộ phận dùng làm thuốc gồm thịt, bong bóng và xương đầu. Dược liệu có tên thuốc trong y học cổ truyền và kinh nghiệm dân gian là thạch thủ ngư, có vị ngọt, tính bình, không độc, có tác dụng bổ khí, ích tinh, khai vị, mạnh tỳ, giảm đau...

Cá thủ (cá đù vàng).

Thịt cá thủ(thạch thủ ngư nhục) để tươi, cắt miếng mỏng, 50-100g, xào với lá hẹ 25g, rồi nấu thành cháo, ăn hết trong một lần, chữa chứng tinh ít và loãng, khi hành sự chóng xuất. Cũng với tác dụng trên, có thể hấp cách thủy thịt cá với 25g đông trùng hạ thảo hoặc nhục thung dung mà ăn. Để chữa kiết lỵ kinh niên, đau trướng bụng, tiêu hóa kém, đem thịt cá phơi khô và nướng cho thật chín, rồi ăn trong ngày...
Bong bóng cá thủ (thạch thủ ngư đỗ): dùng tươi, lấy 20-30g bong bóng phối hợp với câu kỷ tử 15g, nữ trinh tử 15g, thỏ ty tử 12g, sa uyển tử 10g, ngũ vị tử 10g, tất cả thái nhỏ, sắc với 400ml nước còn 100ml, uống làm hai lần trong ngày, chữa liệt dương, di tinh do thận hư.
Dùng dạng cao đặc với cách chế biến như sau: Chọn thứ bóng cá thủ to, mỗi cái nặng khoảng 1 kg trở lên, rửa sạch, thái nhỏ, ngâm nước vo gạo nấu chừng 3 giờ. Vớt ra, rửa sạch, cho vào nồi nấu với nước cho thật nhừ, đánh nhuyễn, rồi cô thành cao đặc. Cao này có tên gọi là phiên giao, thể chất rất dính. Có khi người ta còn chế thêm vào cao bột vỏ sò (cáp phấn) hoặc vỏ hàu (mẫu lệ) với lượng vừa đủ, rồi sao, sau lại trộn thêm với nước sữa, sao lần cuối cho đến khi hết dính, tán thành bột mịn. Ngày uống 4g trộn với lượng tương đương đường cát để chữa chứng trĩ ngoại rất tốt. Cao bong bóng cá thủ cũng được dùng trong những trường hợp làm tăng chất lượng của tinh dịch.
Xương đầu cá thủ (Thạch thủ ngư đầu): Đem phơi xương hoặc sấy thật khô. Khi dùng lấy 20-30g dược liệu mài với nước hoặc đốt cháy tồn tính, tán bột, uống với nước cơm làm 3 lần trong ngày. Thuốc chữa chứng đái són, đái buốt (lâm lịch)
Xương đầu cá thủ còn có tác dụng giải độc nấm, hóa chất và thức ăn.

Kinh hoàng trứng cá thu sốt... dòi

Sau khi ăn gần hết dĩa trứng cá thu sốt cà tại một nhà hàng nổi tiếng ở Tiền Giang, chúng tôi mới tá hỏa khi phát hiện có đến hàng chục con dòi mập bằng đầu đũa nằm lẫn phía trong miếng trứng cá còn nóng hổi…

Kết thúc công việc, tôi và anh bạn thân ghé nhà hàng Song Thủy Nam (69 đường Lê Thị Hồng Gấm, phường 4, TP Mỹ Tho, Tiền Giang), nơi có món đặc sản trứng cá thu chiên sốt cà chua nổi tiếng. Khoảng 15 phút sau, nhân viên phục vụ quán bưng ra đĩa trứng cá chiên nóng hổi bày khá bắt mắt.

Chúng tôi bắt đầu cầm đũa gắp vội để giải quyết cơn đói đang hành hạ. Do đói bụng lại được thưởng thức đúng món “khoái khẩu” cả hai gắp rất nhiệt tình. Nhưng đến khi ăn gần hết đĩa trứng cá thu sốt cà, bỗng bạn tôi hét toáng lên như phải bỏng, miệng phù phù khạc nhổ xuống đất rồi ôm cổ ói thốc, ói tháo. Tôi cố gắng giữ bình tĩnh kiểm tra lại đĩa thức ăn mới ngã ngửa khi phát hiện trong cá chiên sốt cà chua là hàng chục con dòi to mọng bằng đầu đũa nằm lẫn phía dưới. Tôi rùng mình kinh hãi nhớ lại bữa tối qua, cũng tại quán này chúng tôi đã “thưởng thức” ngon lành cả đĩa bự món trứng cá thu chiên, sau đó về bị “Tào Tháo” rượt suốt đêm mà không hiểu lý do vì sao.

 
Ăn gần hết đĩa trứng cá thu chiên nóng hôi hổi thì thực khách phát hiện ra những "vật thể lạ" kinh hoàng này

Sau khi "cho ra" bằng sạch, chúng tôi gọi nhân viên phục vụ đến, yêu cầu cho gặp chủ quán. Một lúc sau một người đàn ông xuất hiện, tự giới thiệu tên Sáu, chủ quán Song Thủy Nam. Đúng lúc này, đoàn cán bộ thanh tra Chi cục VSATTP Tiền Giang cũng kịp thời có mặt. Ông Sáu liền kêu nhân viên lấy miếng trứng cá thu sống trong bếp ra cầm dao rạch từng khúc để chứng minh là “trứng sạch”, không có dòi. Chúng tôi yêu cầu được cùng đoàn chức năng vào tận bếp kiểm tra thực tế nhưng ông Sáu vẫn liến thoắng kêu nhân viên mang thêm ra vài miếng trứng cá thu sống khác rồi cũng tự tay cắt nát, và tìm mãi chẳng thấy con dòi nào (?!). Đã thế ông Sáu còn rổn rảng vỗ vai tôi nói: “Nghe nhân viên gọi điện báo, tôi đang bận tiếp khách nên tính không về, nhưng nhân viên tiếp tục kêu về ngay mới biết anh em mình là khách “mối”, thật có lỗi quá”.

Theo lời ông Sáu phân trần, từ trước đến nay quán chưa hề xảy ra tình trạng này. Các món thực phẩm tươi sống trong quán đều được kiểm tra rất kỹ thì làm sao lại có những “con vật lạ” như thế. Ông Sáu cũng cho biết thêm, riêng món trứng cá thu ông nhập từ các mối hàng uy tín ở Bình Thuận nên không thể nảy dòi như vậy. Cuối cùng nản quá chúng tôi đành dời quán Song Thủy Nam mà cứ lởn vởn trong đầu hình ảnh những con dòi đang nằm trong bụng mình giờ mới bắt đầu quẫy đạp!

Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Đức Thanh Nguyên, thanh tra Chi cục VSATTP Tiền Giang cho biết, do mẫu vật đã bị chiên chín ở nhiệt độ cao nên dù có xét nghiệm cũng không thể xác định được "danh tính" những con vật này xuất hiện từ khâu nào trong quá trình chế biến. Trung tâm Y tế dự phòng TP Mỹ Tho cũng tiến hành kiểm tra thùng đá chứa trứng cá thu, các quả cà chua, chai dầu ăn… nhưng không phát hiện được gì thêm. Chỉ biết đây là những con vật lạ có kích thước khoảng 3-10mm và có thể gọi là những con côn trùng, chứ chưa hẳn là… dòi (?).